بخش مهمی از برنامه مراقبت شخصی در بیمارانی که به دیابت مبتلا هستند، مرتبط با مراقبت از پاها می باشد. آسیبی که در نتیجه ی ابتلا به دیابت به سیستم عصبی وارد می شود ممکن است باعث شود شما حس ضعیف تری در پاها داشته باشید. به صورتی که درد، گرما و سرما را در مقایسه با دیگران ضعیف تر حس کنید. این بدان معنا است که ممکن است شما متوجه آسیب دیدن پای خود در اشکال مختلف مانند بریدگی یا تاول تا زمان ابتلا به عفونت نشوید. آسیب به اعصاب ممکن است باعث تغییر شکل پا و انگشتان پای شما گردد که در نتیجه در کفش های معمولی احساس راحتی نداشته باشید و حتی این کفش ها به پای شما آسیب برسانند.
علاوه بر این ممکن است دیابت باعث تنگ و سفت شدن رگ های خونی شده که در نتیجه جریان خون مختل می گردد و فرد مبتلا به دیابت را مستعد ابتلا به عوارض پا می کند. گردش خون ضعیف، مبارزه با عفونت ها و بهبودی را کندتر می کند. با توجه به این که حتی بریدگی ها و زخم های محدود می توانند به عفونت جدی منجر شوند و خطر قطع عضو را در بر داشته باشد، لازم است بیماران مبتلا به دیابت اقداماتی را در راستای مراقبت از پاها به صورت منظم انجام دهند. این اقدامات در جهت جلوگیری از بروز آسیب در پاها و کاهش خطر ابتلا به عوارض پا در شرایطی که فرد به دیابت و نوروپاتی مبتلا است ضروری می باشد.
1. پاهای خود را هر روز بشویید. از شستن پاها با آب داغ اجتناب کنید. از آب گرم و صابون استفاده کنید و مطمئن شوید که پاهای خود را از نظر هرگونه زخم، بریدگی،تاول، میخچه و قرمزی بررسی کرده اید. پاهای خود را با دقت خشک کنید و از کرم مرطوب کننده ی ملایم استفاده کنید. از مرطوب کننده بین انگشتان پاها استفاده نکنید تا از بروز عفونت جلوگیری شود.
2. ناخن های پاها را کوتاه نگه دارید زیرا ناخن های بلند و ضخیم ممکن است به انگشتان مجاور فشار آورده و باعث آسیب و زخم شود. حتما ناخن های پا را به صورت مستقیم کوتاه کنید. کوتاه کردن ناخن ها از اطراف و گوشه های ناخن ممکن است باعث رشد ناخن و نفوذ به بافت نرم اطراف ناخن شود. بعد از کوتاه کردن ناخن ها برای از بین بردن لبه های تیز از سوهان ناخن استفاده کنید.
3. به منظور جلوگیری از آسیب، از پا برهنه راه رفتن حتی در خانه اجتناب کنید. استفاده از جوراب، صندل، و دمپایی در محیط خانه به هنگام راه رفتن باعث محافظت بهتر از پاها می شود. استفاده از جوراب ضد آب به خشک و تمیز نگه داشتن پاهای شما کمک می کند.
4. ورزش برای تقویت گردش خون کمک کننده است و باعث تحریک جریان خون در پاها می شود. از کفش های مناسب و راحت در زمان انجام تمرینات ورزشی استفاده کنید. در صورتی که با کفش های فعلی تان مشکل دارید، در مورد تهیه کفش های طبی با پزشک معالج خود مشورت کنید. در مواقعی که در پاهای خود زخم باز دارید از ورزش و راه رفتن زیاد پرهیز کنید.
5. از رژیم درمانی که توسط پزشک معالج تان به شما توصیه شده است پیروی کنید و به مصرف داروهای خود پایبند و متعهد باشید. قند خون، فشار خون و سطح کلسترول را در محدوده ی تعیین شده نگه دارید. در صورتی که متوجه مشکلاتی مانند بی حسی، زخم، یا بریدگی هایی شدید که بهبود نیافته اند شدید، فورا با پزشک معالج خود تماس بگیرید.