بیماری سرطان و درمان آن پیامدهای روان شناختی و اجتماعی قابل توجهی برای بیماران، خانواده های ایشان و جامعه به همراه دارد به گونه ای که روابط بین فردی و اجتماعی بیماران تحت تاثیر قرار می گیرد که در نتیجه ممکن است کیفیت زندگی بیماران آسیب جدی ببیند.
بیماری ها و اختلالات روان شناختی-اجتماعی باعث استفاده از روش های مقابله ای ناسازگارانه در رویارویی با مشکلات و چالش های پیش رو، کاهش کیفیت زندگی، اختلال در روابط اجتماعی، خطر خودکشی، طولانی تر شدن زمان توانبخشی، پایبندی ضعیف به درمان، ناکارآمدی در روابط خانوادگی و احتمالا کوتاه تر شدن بقا می شوند.
شناخت و درک پیامدهای روان شناختی سرطان در مراقبت های بالینی بیماران الزامی است تا احتمال وقوع این پیامدها در هر بیمار ارزیابی شود و بیمار برای دریافت درمان تخصصی به متخصصین سلامت روان ارجاع داده شود.
ارزیابی واکنش روان شناختی-اجتماعی بیمار پس از دریافت تشخیص سرطان بسیار حائز اهمیت است. در گام نخست میزان و چگونگی سازگاری بیمار با سرطان و مسائل مرتبط با آن بایستی مورد بررسی قرار گیرد.
سازگاری طبیعی
وضعیتی که فرد در ایجاد تغییرات در زندگی در راستای مدیریت رخدادهای استرس زایی مانند تشخیص سرطان، عملکرد خوبی نشان می دهد. در این وضعیت بیمار یاد می گیرد که چگونه با پریشانی های هیجانی و احساسات سخت خود روبرو شود و مشکلاتی که در اثر ابتلا به سرطان برای او پیش آمده است را حل کند. برخورداری از مهارت های مقابله ای سالم در مراحل متفاوتی از مسیر بیماری (مانند موارد ذیل)لازم است:
-شنیدن تشخیص ابتلا به سرطان
-در طی درمان بیماری
-هنگام پایان درمان
-در حین بهبودی
- هنگام عود و بازگشت بیماری
-زمان تصمیم گیری برای توقف درمان
-زندگی به صورت یک نجات یافته از سرطان
اختلالات سازگاری
وضعیتی که فرد در ایجاد تغییرات در زندگی در جهت مدیریت رخدادهای استرس زایی مانند تشخیص سرطان، با مشکلات زیادی روبرو است. در چنین شرایطی بیمار از علائم و نشانه هایی چون افسردگی، اضطراب، یا سایر مشکلات هیجانی، اجتماعی و رفتاری رنج می برد. مشکلاتی که با گذشت زمان باعث کاهش قابل توجه کیفیت زندگی بیمار می شوند.
احساس پریشانی طیفی از احساسات مختلف از احساس آسیب پذیری و غم تا احساسات شدیدتری چون افسردگی، حملات وحشت زدگی و بحران های معنوی را در بر می گیرد. در این مواقع بیمار به کمک تخصصی نیاز دارد تا بهتر با وقایع جدید زندگی اش سازگاری پیدا کند.
اختلال اضطرابی
وضعیتی که در آن فرد از اضطراب شدید رنج می برد. این اضطراب ممکن است از وقایع استرس زا مانند تشخیص سرطان در بیمار یا به دلایل دیگر نشات بگیرد. علائم اختلال اضطرابی شامل نگرانی شدید، ترس و وحشت می باشد. علائم شدید بر توانایی فرد برای داشتن یک زندگی عادی تأثیر می گذارد. اختلالات اضطرابی باعث بروز علائم بالینی جدی زیر می شوند که بر کیفیت زندگی روزمره بیمار تاثیر می گذارند:
-احساس نگرانی همیشگی
-عدم توانایی در فهم اطلاعات جدید
- مشکلات خواب در شب ها
-احساس ترس در اکثر مواقع
- تجربه ی علائمی مانند ضربان قلب شدید، خشکی دهان، لرزش دست ها، بی قراری
-اضطرابی که با روش های معمول چون ایجاد حواس پرتی و مشغولیت ذهنی برطرف نمی شود
متخصصین سلامت روان واحد مراقبت از بیماران در شرکت نوآوران دارویی کیمیا به منظور بررسی وضعیت سازگاری بیمار با سرطان و چالش های بیماری، غربالگری های اولیه را انجام می دهند و در صورتی که بیمار نیازمند دریافت خدمات روانشناختی تخصصی باشد، از لحظه ی تشخیص بیماری و در حین دریافت درمان، بیمار و خانواده ی او را همراهی می کنند تا بیماران سختی های مسیر را راحت تر پشت سربگذارند.
دانلود کتابچه شناخت و مدیریت تاثیرات عاطفی سرطان